Burn-out, the rhythm of life

Door rust en tijd te nemen, lijkt het wel of ik alles ineens scherper zie. De dingen die je doet of juist niet doet als je meedraait in de malle molen, zijn alles behalve gezond. Veel te weinig slaap, eten wanneer het uitkomt, doorwerken als je ziek bent, het negeren van blessures, altijd bereikbaar zijn, jezelf overbelasten met prikkels en negativiteit. Niet zo gek dat je uiteindelijk burn-out raakt.Van de week stond ik onder de douche en realiseerde me dat ik stond te genieten van het wassen van mijn haar. Ik kon me niet herinneren dat ik het wassen van mijn haar eerder zo bewust had ervaren. Ik kon me wel herinneren dat ik me soms tijdens het afdrogen afvroeg of ik nou wel of niet mijn haar had gewassen. Zo vol met gedachten stond ik altijd onder de douche. Totaal niet meer in het hier en nu, maar altijd bezig met straks en later.Ook merk ik hoe snel ik weer bezig ben in mijn hoofd met allerei zaken waar ik toch geen controle over heb. Maar nu ik het beter herken kan ik er meteen iets aan doen. Het mediteren helpt daar goed bij. Gaat ook nog vaak mis en dan komt er weer onherroepelijk een migraineaanval opzetten. Zoals van de week; vier dagen migraine; wat een hel!Terwijl het leven waar ik in zat, doordraait, loop ik de andere kant op. Dat is confronterend en ik kan daar heel emotioneel van raken. Niet alleen daarvan trouwens. Op het moment word ik al emotioneel als ik niet weet welk shirt ik aanmoet :-PGisteravond was zo een moment. Er druppelen opzeggingen binnen en er zijn natuurlijk leerlingen die inmiddels een andere dansschool hebben gevonden, and who can you blame! Natuurlijk moeten ze verder met hun passie. Maar je verwacht toch na al die jaren een persoonlijk berichtje en als dat dan niet komt, dan raakt het me.Vanmiddag liep ik een oud-leerling tegen het lijf, eentje waar ik erg op gesteld ben. Het was echt fijn om haar te zien. Ze wilde dolgraag weer komen dansen. Ook dat is dan zo een moment dat ik wel even moet slikken. Gelukkig hield ik het droog.Toch voel ik me wel iets lichter. Een beetje als de vlinder waar ik van de week een bijzondere ontmoeting mee had. Ze kon niet meer goed vliegen door haar gehavende vleugels, maar ze was vol overgave de nectar uit de bloemen aan het halen. Zo voelt het een beetje, alsof ik me heb overgegeven aan het ritme van het leven: gehavend, maar niet moe gestreden.

"When the rhythm of life changes,Dance to the new beat!~Kate Nasser

Burn-out, after six weeks

Ik ben nu zes weken thuis en ik verbaas me over het trage proces. Soms zijn er dagen dat ik me iets beter voel. Er zijn zelfs dagen dat ik opsta en zin heb om iets te ondernemen. Maar zodra het zaadje is geplant, komt het burn-out monster onherroepelijk langs om met zijn grote rupsbanden het pas ontkiemde zaadje weer in de kiem smoren. Vervolgens hang ik dan weer uitgeput op de bank of lig ik weer in bed. Als ik toch een keer besluit het monster te negeren dan moet ik de volgende dag extra boeten.Naarmate de tijd verstrijkt, ben ik wel iets rustiger over het feit dat ik niet werk en ben ik dankbaar dat ik de kans krijg om echt tijd te besteden aan herstel. Toen ik jong was, had ik veel interesse in spiritualiteit, deed ik fanatiek aan yoga en meditatie en verslond ik boeken over het boeddhisme en het bovennatuurlijke. Toen ik ouder werd ben ik wat meer gaan relativeren en een beetje van het spirituele pad afgeraakt. Het gekke is dat als ik niet zo lekker in mijn vel zit, daar toch vaak weer op teruggrijp en me daar ook goed bij voel.Ik ben weer begonnen met mediteren. Ik begon met 5 minuten en nu zit ik 2x per dag een kwartier. Soms is het moeilijk om in een meditatieflow te komen, maar dan laat ik het maar gewoon gebeuren en blijf ik onverstoord op mijn kussen zitten tot de tijd om is.

Jullie kennen vast het begrip synchroniciteit: dat wanneer je het gevoel hebt dat iets geen toeval is. Dat ineens dingen samen te lijken komen. De laatste tijd overkomt me dat weer. Misschien omdat ik er op let, of misschien omdat ik me er weer voor open stel. Zo kreeg ik van een goede vriend die ook een burn-out heeft gehad, een tip om het boek "Burn-out het begin van verandering" van Mieke Lannoey te downloaden, deze is overigens gratis te downloaden via bol.com.

Ik ben het gaan lezen en de overeenkomsten met de auteur en de herkenning waren zo groot dat ik besloot haar een mailtje te sturen.Ik kreeg een enthousiast mailtje terug met daarin nog meer overeenkomsten. Ik vertelde haar o.a. dat ik deze zomer wilde leren golfsurfen, iets wat zij zich ook heeft eigengemaakt tijdens haar burn-out. Ik kreeg via haar een email adres en telefoonnummer van een surfleraar op Fuerteventura, want daar had ze tijdelijk gewoond en hem leren kennen. Op Fuerteventura! From all places! Ik heb hem een mailtje gestuurd en ook van hem kreeg ik een heel mooi mailtje terug.Dit zijn de lichtpuntjes waar ik me momenteel aan vastklamp. Als ik me dan rot voel, dan probeer ik mezelf voor te stellen, hoe ik op een surfplank relaxed over de golfen surf. Verder dan dit ben ik nog niet. Ik kan me nog geen voorstelling maken over hoe het straks verder gaat me de school in september en gelukkig heb ik daar nog even de tijd voor. Ik wil er ook nog niet over nadenken, want dat maakt de stress alleen maar groter. Dus voorlopig houd ik het bij surflessen. Zoals ik al in een eerdere post schreef:

"You can’t stop the waves, but you can learn how to surf– Joseph Goldstein

Mocht je geïnteresseerd zijn in het verloop van mijn burn-out lees dan ook mijn vorige posts.

De kracht van de natuur

Het boek 'Op zoek naar de hemel' van Hans Peter Roel, heb ik binnen twee dagen uitgelezen. Wat een prachtig boek! En wat een feest van herkenning. Als Eva tijdens haar eerste reis beschrijft hoe ze aan de oever van de Ganges zit te schrijven in haar dagboek, moet ik terugdenken aan mijn eerste soloreis naar de andere kant van de wereld...

Australië, 1994 Hoe dichterbij we komen, hoe imposanter het wordt. Daar staat ze, in het midden van het niets. Groots en prachtig. 600 miljoen jaar oud. Een adembenemend beeld bij zonsondergang als we eindelijk onze tent opzetten vlakbij de gigantische reus, 'Uluru' (Ayers Rock) genaamd.Morgen gaan we klimmen. Ik slaap die nacht erg onrustig. Voordat we aan dit avontuur begonnen, hebben we verschillende mensen gesproken over het beklimmen van deze reusachtige monoliet. Voor Aboriginals is de rots heilig en ik wilde weten wat een Aboriginal zou vinden als ik zijn rots zou beklimmen. Zijn antwoord verbaasde me enigszins, omdat ik vele mensen heb horen spreken over dat het beklimmen van 'Uluru' heiligschennis zou zijn.De vriendelijke man die we spraken, zei dat we best mochten klimmen zolang het met respect zou zijn. Hij vroeg of we de rots voor hem wilde aanraken. Ook waarschuwde hij ons voor het gevaar vanwege het feit dat verschillende toeristen zijn omgekomen tijdens de klim. Dit deed iets met mijn enthousiasme, maar ik wilde het er toch op wagen.De volgende ochtend staan we om vijf uur op. Als je de rots wilt beklimmen dan moet je vroeg uit de veren, want 's middags is het veel te warm en de kans op uitdroging groot. We zijn niet de eerste, maar goed voorbereid met voldoende drinkwater beginnen we aan onze klim. Het eerste stuk is het zwaarst. Het is erg steil en op de rots heb je weinig grip en is het op zijn zachts gezegd, glad! Er hangen kettingen zodat je jezelf het eerste stuk omhoog kan trekken. Deze zijn zeker geen overbodige luxe. Uluru is 348 meter hoog, 863 meter boven de zeespiegel, 9.4 kilometer in omtrek en daarmee één van de grootste vrijstaande rotspartijen ter wereld.

Na bijna een uur zwoegen, zijn we ongeveer halverwege. Vanaf hier is het uitzicht al spectaculair te noemen. We houden een kleine rustpauze, maar de drang om de top te bereiken wordt steeds groter. Na nog een klein uurtje klauteren en zwoegen bereiken we eindelijk de top. Ik zoek een plekje voor mezelf, wat niet moeilijk is vanwege de omtrek van Uluru, en probeer te bevatten wat ik zie en voel.

"Er straalt een oerkracht vanaf die onbeschrijfelijk is!

IMG_4621

Ik ga zitten en kijk om me heen. 360 graden woestijnlandschap. Er straalt een oerkracht vanaf die onbeschrijfelijk is! De immense rots waarop ik zit, gaat zes kilometer de grond in en ik zit op het topje. Het lijkt of ze ademt en ik voel me klein en groots tegelijk. Ik heb me nog nooit zo één met alles om me heen gevoeld. Ik geloof niet in één bepaalde God, maar als er iets dergelijks bestaat, ben ik nu dichterbij dan ooit. Er gaat een uur voorbij zonder dat ik praat of van mijn plek kom. De tranen branden achter mijn ogen. Niet van verdriet, maar van een blijdschap en een ontroering die ik nooit eerder heb gevoeld.Dan word ik uit mijn trance gehaald door Steve. 'We moeten terug, anders wordt het te warm.' Ik sta op en we lopen zwijgend achter elkaar aan. Zelfs Iwan, een stugge Fries schudt zijn hoofd. 'Nog nooit zoiets moois meegemaakt' zegt hij. De afdaling gaat een stuk sneller. De hele dag zijn we stil en onder de indruk. Die avond zien we vanaf onze kampeerplek de rots elk uur van kleur veranderen door de stand van de zon. De volgende dag gaan we verder, maar in mij, is iets voorgoed veranderd...

Burn out, searching for the hows and whys

Als je 's nachts in je bed choreografieen ligt te maken voor je lessen van de volgende dag, omdat je overdag geen tijd hebt gehad, dan gaat er iets niet goed. Dat besef ik nu. 's Nachts moet je slapen. Ik vond slapen altijd zonde van mijn tijd en deed er dus alles aan om mijn welverdiende nachtrust te saboteren. En als ik toch wakker lig, dan kan ik mezelf net zo goed nuttig maken, dat spaart weer een hoop tijd uit voor overdag.En dan die lat die altijd hoog ligt, héél hoog. Het is nooit goed genoeg. Dit zorgt dan weer voor veel druk bij het maken van nieuwe stukken en voorstellingen.

Er zijn periodes dat mijn hoofd 24 uur per dag bezig is en dat ik echt gek word van mezelf. Naast mijn werk en daar uizonderlijk goed in willen zijn, wil ik ook dat thuis alles goed loopt, wil ik ook elke avond gezond en vers eten en bedenk ik daarnaast ook nieuwe projecten en bezigheden, omdat ik anders niet al mijn creativiteit kwijt kan. Als ik het zo opschrijf, klinkt het een beetje dwangmatig allemaal en misschien is het dat ook wel.

Toch heb ik dit van huis uit niet meegekregen. We waren een vrij gewoon gezin, moeder was thuis voor de kinderen en vader ging elke dag met de trein naar zijn werk. Studeren was niet echt vanzelfsprekend. Zo kwam het dat ik al op jonge leeftijd ging werken. Wel voelde ik altijd de drang om mezelf te bewijzen. In alle baantjes die ik vroeger heb gehad, werkte ik mezelf omhoog tot een betere functie en meestal wilde ik na 3 á 4 jaar iets anders doen, omdat de uitdaging er dan af was. Ik was de perfecte werkneemster, deed altijd meer dan er van me werd verwacht en ik probeerde werkzaamheden altijd zo efficiënt mogelijk uit te voeren. Dans was daarnaast altijd een rode draad door mijn leven. Ik wilde toen ik 8 jaar was ballerina worden, maar mijn ouders wisten niet zo goed wat ze daar mee aanmoesten, dus bleef ik gewoon balletlessen volgen op de locale balletschool.

Toen ik ouder werd, ben ik me steeds meer gaan verdiepen in dans en werd ik gevraagd om in te vallen voor een dansdocent die met zwangerschapsverlof ging. Zo kwam van het een het ander. Natuurlijk achtervolgde mij altijd het feit dat ik niet gediplomeerd was, maar ik heb mezelf, zoals ik dat met alles deed, het vak tot in de puntjes eigen gemaakt en met succes. Toch is er altijd iets blijven knagen... Het mezelf moeten bewijzen zit diep geworteld. Dat geldt overigens niet alleen voor mijn beroep, maar eigenlijk voor alles wat ik doe. Als iets mislukt of als ik iets niet volhoud, dan voel ik me echt een loser... Daar loop ik natuurlijk niet mee te koop, want daar ben ik dan weer te trots voor :-)

Toch denk ik dat er velen zijn zoals ik. Als juf in een balletschool word je al snel een soort van vertrouwenspersoon, maatschappelijk werker, of hoe je het ook noemen wilt. Elke week hoor je nieuwe verhalen van leerlingen, ouders of docenten die op bepaalde momenten struggelen met het leven. De adviezen die ik dan geef, hadden kunnen voorkomen dat ik een burn-out zou krijgen. Hoe ironisch kan het leven zijn?Wat ik ook om me heen zie en merk, is dat veel mensen op zoek zijn naar een stukje erkenning. Erkenning om wie je bent of wat je doet, draagt bij aan hoe je jezelf ziet. Ik dacht altijd dat ik erkenning van buitenaf niet nodig had, maar niets is minder waar. Ook ik heb erkenning nodig. Niet zozeer voor wie ik ben, maar wel voor wat ik doe en als je op een bepaald moment het gevoel krijgt, dat wat je doet wordt gezien als vanzelfsprekend, dan ga je nog harder werken en de lat nog hoger leggen. Misschien is dat wel de basis van een burn-out?

Burn-out, part III. When the going gets tough!

Nu ik thuis ben, heb ik zeeën van tijd. Zoveel tijd dat ik ineens tijd heb om na te denken, omdat ik het gewoonweg fysiek niet kan opbrengen om al die tijd op te vullen. Het is natuurlijk de bedoeling dat ik rust en ook rustig word in mijn hoofd, maar dat is nog niet zo gemakkelijk. Ik geef zelf naast alle dansvormen ook al een tijdje yoga- en pilateslessen en nu ik thuis ben, krijg ik het niet eens voor elkaar om vijf minuten achter elkaar te mediteren! Wel ben ik zeer productief in mijn hoofd. Als het aan mijn hoofd lag, dan had ik de vloer in de huiskamer geschilderd, de trapleuningen vastgezet, de muren opnieuw gestuukt, de slaapkamers geschilderd, een loungeset voor in de tuin gemaakt en de badkamer opnieuw betegeld.Ik doe het natuurlijk niet, maar betrap mezelf er steeds op dat ik in mijn hoofd continue nieuwe klussen en projecten aan het bedenken ben. Hoe kom ik nou in die "zen-modus"? Soms lukt het om een beetje te lezen, te zappen of om een klein klusje te doen. "Je moet gewoon een beetje lummelen", zei de POH van GGZ. Dus dat probeer ik dan, lummelen..., maar dan zie ik ineens weer alle klussen die nog niet geklaard zijn en dan gaat mijn hoofd er meteen weer aan de slag.

"Hoe kom ik nou in die "zen-modus"?

IMG_5546

IMG_5545

Er zijn slechte dagen en minder goede dagen, maar langzaam wen ik aan het niets moeten doen. Of beter gezegd, zo min mogelijk moeten doen. Nou nog de rust in mijn hoofd. Ik vond van de week een oud dagboekje uit 2006. Ik had op pagina drie het volgende geschreven: "Ik denk dat ik overspannen ben. Ik slaap niet meer, voel me chronisch moe en heb nergens zin meer in..."Ik was vergeten dat ik me toen zo voelde. So here we are, 11 jaar later, niets veranderd! Its about time! Dus lummelen, chocola eten, tijdschriften lezen, tuinieren of gewoon een beetje bankhangen... Misschien ga ik er toch nog aan wennen :-)

Burn-out, burned up, burned down

Misschien herken je het wel, je bent moe, maar je moet toch nog even dit en toch nog even dat. Je vergeet jezelf een paar dagen, een week, een maand omdat je geen tijd hebt of omdat iemand anders je nodig heeft en dat geeft dan weer een goed gevoel. Dus je ploft 's avonds weer uitgeput op de bank, zapt nog wat langs onnozele programma's en uiteindelijk ga je weer te laat naar bed en als je al in slaap valt, val je in een onrustige slaap.  De volgende dag word je moe wakker, maar gaat het na een hete douche en een kop koffie alweer een stuk beter. Tenminste dat denk je...En dan ineens heb je het benauwd, huil je om niks en voel je je steeds vaker moe en ontevreden. Dit los je op met een paar dagen vroeger naar bed, stoppen met volgen en lezen van informatie waardoor je van slag raakt, zoals het nieuws, en eet je wat extra chocolade. Je zegt tegen jezelf dat je je niet zo moet aanstellen en je wijdt je explosieve, instabiele gedrag aan de maandelijkse ongemakken.Toch weet je ergens in je achterhoofd dat het niet altijd zo is geweest en dat er tijden waren dat je uitgerust en blij opstond. Dat je zin had om dingen te doen en nieuwe dingen te ondernemen. Dat afspreken met vrienden en kennissen ontspanning voor je was en een keertje laat naar bed niet zoveel uitmaakte.

Die "je", ben ik op dit moment. Het jezelf continue afvragen waarom je je niet goed voelt en waarom je zo emotioneel bent kost trouwens ook bakken met energie. Ik ben klaar met doen alsof en mezelf groot te houden. Ik ben burn-out, burned up, burned down!Van zeer angstig in de auto tot een paniekaanval uit het niets. Alles erop en eraan. Nooit gedacht dat het mij zou overkomen. Ik ben een pro in het bagatelliseren van mijn gevoelens, maar het heeft me nergens gebracht. Afgelopen week heb ik besloten om mijn eigen bedrijf, een dansschool, die ik al 16 jaar run voor drie maanden te sluiten. Na een test bij de arts vorige week, waar ik overigens al huilend binnen kwam, bleek ik toch echt een burn-out en een lichte depressie te hebben. Ik werd met m'n neus op de feiten gedrukt. Geen ontkomen meer aan. Als ik nu niets doe, dan kunnen ze me over een week echt wegdragen. Stoppen dus!

Geen gemakkelijke opgave voor iemand met een burn-out. Leerlingen mailen, mailadressen uitzoeken, docenten inlichten, iets plaatsen op de website en op social media. Vervolgens lig je met de zenuwen in je maag op de bank te wachten op de reacties. Je hoopt dat het meevalt en dat mensen begrip tonen. Het allerlaatste wat je wilt, is email van boze ouders en leerlingen. Tot nu toe valt het mee en ben ik er steeds meer van overtuigd dat ik de juiste beslissing heb genomen.

Wordt vervolgd.