Nu het grootste deel van mijn kostuumafdeling verkocht is, durfde ik vorige week eindelijk het pand te huur te zetten. Eerder was ik er gewoon nog niet aan toe. Hoewel ik de beslissing in mijn hoofd al had gemaakt om te stoppen, had ik toch echt meer tijd nodig om aan het idee te wennen en het los te kunnen laten. Verschillende geïnteresseerden zijn al langs geweest om naar het pand te komen kijken en het voelt goed, ik ben er klaar voor. Nu maar hopen dat het binnenkort ook verhuurd wordt. Het proces van de kostuums en de inboedel verkopen, is een mooie manier om afscheid te nemen van de school. Beetje bij beetje begint het steeds meer op te ruimen en alles krijgt weer een mooie, nieuwe plek, in een andere school, voor een nieuw publiek op een ander toneel. Iemand die van de week wat spullen kwam ophalen, zei tegen me: "Het is gewoon een rouwproces waar je doorheen moet." En dat is het ook.De dagen krijgen steeds meer vorm. Ik begin de dag meestal met oefeningen, ongeveer 20 minuten, op mijn yogamat. Ik probeer boodschappen te doen en ga een paar dagen per week een paar uurtjes naar de school om kostuums en spullen te fotograferen, online te zetten, in te pakken en te verzenden. Het gaat me redelijk af en soms heb ik zelfs nog energie om te koken. Echt vroeg naar bed lukt nog niet, maar ik slaap wel weer sinds jaren … 6 á 7 uur per nacht! Heerlijk :-) Regelmatig krijg ik via mijn blog van anderen mensen die burn-out zijn geraakt, de vraag: hoe ik het doe, hoe ik mezelf motiveer en hoe ik de dagen doorkom.De meest waardevolle verandering die ik doormaak, is denk ik dat ik weer ben gaan luisteren naar mijn lichaam, gaan luisteren naar mijn hart, waardoor het stiller is geworden in mijn hoofd. Er bij stil staan hoe ik me voel na een: activiteit, een ontmoeting, als ik 's morgens wakker word, na een beslissing, of na andere dagelijkse beslommeringen, zorgt ervoor dat ik mijn grenzen beter kan bewaken. Ik geef mijn lichaam voor het eerst sinds jaren voorrang.Mijn haptotherapeut deed vorige week een oefening met me die me veel inzicht gaf. Ze gaf me een klos touw en ik mocht in de behandelkamer met dat touw een eiland vormen, mijn eiland. Mijn eerste reactie was: "Oh lijkt me heerlijk, een eigen eiland." Ze moest lachen, maar zei nog niets. Toen ik mijn eiland had afgebakend ging ik er midden in zitten. "Zo", zei ze, "voelt dat goed?" Ik antwoordde: "Ja, het voelt goed". Toen zei ze: "En nou wil ik even langskomen op jouw eiland". Zonder erbij na te denken of te voelen zei ik: "Ja hoor, kom maar, gezellig". Ze keek me aan en zei dat ik dat wel heel snel had besloten, zonder erover na te denken. Ze vroeg me of ik het zeker wist, omdat ik daarvoor nog had gezegd 'hoe heerlijk het zou zijn om een eigen eiland te hebben ...' Pas toen drong het tot me door ... Voordat ik iets kon zeggen zei ze: "Oke, dan ga ik nu naar jouw eiland". En, daar was ie ... dat krimpje in mijn maag! Paniek! Ik had wel ja gezegd, maar ik wilde het eigenlijk helemaal niet. Maar tegelijkertijd voelde het zo onbeleefd, zo egoïstisch. Ze had het natuurlijk meteen door. En ik was echt verbaasd over mezelf. Jeetje, wat een bizar experiment en wat hield ik mezelf voor de gek. Het raakte me enorm.En nu let ik op dat krimpje in mijn maag. Echt een geweldig hulpmiddel bij beslissingen of andere dingen die ik denk te willen doen, moet doen of ga doen. Het geeft me een seintje als mijn handelen niet in overeenstemming is met wat ik voel. Het grappige is dat ik dat vooraf eigenlijk al weet, maar nu wordt bevestigd door het krimpje in mijn maagstreek. Voorheen deed ik gewoon alles wat mijn hoofd wilde doen, met alle gevolgen van dien. Nee zeggen? Hoezo? Gewoon alles aanpakken! Hoe vaak ik mezelf niet voor mijn hoofd heb geslagen met: 'Je wist het!' 'Stom van je!' Pfffff ... echt te vaak.Dus zo kom ik mijn dagen door, dingen doen waar ik blij van word, luisteren naar mijn lichaam, afgaan op mijn intuïtie en vooral alles wat teveel energie kost vermijden. Op zoek naar de dingen die me energie geven. Veel lezen en werken aan mijn herstel. Een andere versie van mezelf worden, één waar ik langzaam aan begin te wennen ;-)
thoughts
2018, Het jaar waarin ik mezelf word
Ik heb mezelf altijd als een extravert persoon beschouwd. Maar ik heb ontdekt dat ik dat eigenlijk helemaal niet ben. Vroeger was ik heel verlegen en vaak onzeker. Misschien zelfs faalangstig. Door de jaren heen heb ik daar wel een modus in kunnen vinden, maar ik denk dat maar weinigen van mij verwachten dat ik vaak verlegen en onzeker ben.Door mijn werk als docent heb ik geleerd een andere kant van mezelf te ontwikkelen. Eentje die stoer en daadkrachtig is, die altijd weet wat ze moet zeggen. Dat is natuurlijk hartstikke fijn, want ik kan je vertellen dat het heel ongemakkelijk is om verlegen te zijn en zeker in gezelschap. Aan de andere kant heb ik dat introverte meisje nogal verwaarloosd en zelfs ontkent. En nu ben ik die verwaarloosde kant aan het herontdekken.Ik ben veranderd in de maanden dat ik thuis ben. Of misschien niet veranderd, maar ik laat het deel van mezelf dat ik altijd wegdrukte, omdat ze te: gevoelig, verlegen, lui, introvert, verdrietig, bang en zacht was, nu veel meer toe. En weet je wat? Ik ben blij haar te leren kennen.De dingen die ik heb gedaan, heb ik altijd op mijn eigen manier gedaan. Eigenwijs noemen ze dat ook wel :-) Nu ik af en toe eens terugkijk, ben ik best trots op sommige dingen en denk ik dat ik af en toe best iets minder kritisch had kunnen zijn, op mezelf maar ook op anderen. Ik wilde altijd beter, goed was niet goed genoeg en dat verwachtte ik dan ook van mijn omgeving. Niet lullen maar doen en zeker niet zeuren. Ik was nooit echt trots op de dingen die ik deed. Gewoon klaar en next, maar dit keer beter. Niet te lang bij stilstaan.Nu sta ik er wel bij stil en ben ik trots dat toen ik met een klein jochie van drie jaar alleen kwam te staan, niet bij de pakken neer ben gaan zitten. Dat ik voor ons heb kunnen zorgen en dat het hem aan niets ontbrak. Ik ben trots dat ik me nooit helemaal onderuit heb laten halen door verschillende mensen die in mijn leven de revue zijn gepasseerd, die het me niet gunde, jaloers waren, of om wat voor reden dan ook me pijn wilde doen. Ik ben trots dat ik nooit afhankelijk ben geweest op financieel gebied dat ik door hard te werken alles zelf heb kunnen doen. Ik ben trots dat ik bijna altijd mijn hart heb gevolgd in de dingen die ik wilde doen en wilde bereiken, ook als iedereen zei dat het onmogelijk was. Ik ben trots op mijn keuze om nu de boel de boel te laten en te onderzoeken waar ik nu sta en wat ik wil. Tijd voor mezelf te nemen en te kijken wat ik nog meer kan, me kwetsbaar op te stellen en een tijdje voor me te laten zorgen. Ik ben er trots op dat ik durf te zeggen dat ik dat best verdiend heb.Een burn-out gun je niemand. Het is onvoorspelbaar, veel huilen, paniek, wanhoop, vermoeidheid en ook heel moeilijk voor de mensen in je omgeving, die van je houden, waardoor je je dan weer schuldig voelt. Ze staan erbij en kijken ernaar. Toch denk ik, of weet ik dat ik er beter uit kom. Ik voel me ondanks alles bevrijd, bevrijd van iets steeds te zijn wat ik niet helemaal ben. Ik ga nu voor de whole package ... Alles erop en eraan! 2018 Wordt het jaar, waarin ik helemaal mezelf word.
Burn-out, changes
Ik ben nu ruim een week thuis na een maand te hebben doorgebracht in ons huis op Fuerteventura. Langzaam neemt de stress weer toe. Gevolg is dat ik weer doodmoe op de bank of in mijn bed lig "doing nothing". Opnieuw een terugval en dat maakt het niet makkelijk om positief te blijven. Ik denk na over hoe zo'n terugval nou eigenlijk ontstaat ... en kom tot de conclusie dat de verantwoordelijkheid die je voelt voor je omgeving een grote rol speelt. Iets waar ik in het buitenland minder last van heb, gewoonweg omdat ik te ver weg ben om mijn verantwoordelijkheidsgevoel een te grote rol te laten spelen.Ineens moet ik weer van alles: wassen draaien, boodschappen doen, koken, contacten onderhouden, schoonmaken, toekomst plannen maken, leuke dingen doen, aan mezelf werken, balletschool verkopen ... Druk! Heel veel druk: alsof twee sterke handen mijn borst en keel langzaam dichtknijpen. Het gevolg is dat als ik wakker word, verlamd in mijn bed lig, niet wetend wat ik als eerste moet gaan ondernemen. Als ik niets onderneem voel ik me rot dat ik weer niets gedaan heb en als ik wel iets heb ondernomen, voel ik me rot omdat ik het wel gedaan en daarmee al mijn energie heb verbruikt. En zo beland je dan weer in een vicieuze cirkel.Terwijl ik dit opschrijf, denk ik: fnuck it, wat maakt het nou uit hoe je huis eruit ziet! Je moet helemaal niets! Helaas heb ik altijd twee poppetjes op mijn schouder. Want terwijl de ene het bovenstaande roept, kijkt de ander me met opgetrokken wenkbrauwen aan: "Nou, je zou op zijn minst even de was kunnen opvouwen, daar word je toch niet zo moe van?" Ik word daar wel moe van! Hou es op! Laat me met rust! En zo gaat dat maar door, ik heb zelf gewoon niets meer te zeggen. Dus zit ik verlammend op de bank. Niemand wint, niemand doet iets. Zo kwam het dat ik het gisteren ineens op mijn heupen kreeg. En als ik het op mijn heupen krijg, dan moet ik mijn huis opruimen en het liefst alles veranderen.Dus vol goede moed de hele kamer overhoop! Alle meubels op een andere plek en de kasten uitgezocht. Voor mij geldt het cliché een opgeruimd huis zorgt voor een opgeruimd hoofd. Ik voelde me daarna inderdaad een stuk beter en het was ook meteen weer een stuk gezelliger, zodat ik weer met plezier op de bank kon liggen :-)Terwijl ik uitgeteld, maar met plezier op de bank lag. Met een wijntje in mijn hand en een knapperend haardvuur aan, waar ik nu ook naar kan kijken zonder dat ik mijn nek verdraai, vroeg ik me in stilte af, waar ik godsnaam met alle spullen, die de metamorfose niet hebben overleefd, naar toe moet. Ik denk dat ik binnenkort maar een "Garage Sale" ga organiseren. Zolang TDF nog niet officieel verkocht is, heb ik daar een prima plek voor. Kleding, boeken, meubels en nog een hele hoop spullen van mijn vriendje, die een nieuwe plek verdienen! Het idee is in ieder geval leuk, of ik het op kan brengen ... Maar ik heb de tijd en voel me in ieder geval weer wat blijer. De storm in mijn hoofd, is in tegenstelling tot de storm die buiten woedt, weer wat geluwd.
The naked truth
Van de week kreeg ik een berichtje van iemand die ik niet ken, maar ze volgt mijn blog al een tijdje. Ze vertelde dat haar man afgelopen week was overleden aan de gevolgen van een afschuwelijke ziekte. Ze wilde graag naar Fuerteventura komen omdat ze daar een tijdje terug voor het laatst met haar man was geweest en vroeg me om informatie over ons huisje.Een hartverscheurend verhaal wat me weer deed beseffen hoe fragiel het leven is. Ze zei ook dat ze de verhalen op mijn blog graag leest omdat ze altijd zo echt en naakt geschreven zijn. Een prachtig compliment die helaas door een afschuwelijke tragedie bij me terecht is gekomen. Ik dacht na over echt en naakt. Is dat wel zo? Schrijf ik echt en naakt? Ik houd van puur en rauw, zonder teveel poespas. Gewoon recht voor zijn raap. What you see is what you get. Ik heb dit jarenlang geprobeerd over te brengen op mijn leerlingen door middel van dans. "Durf lelijk te zijn", was altijd mijn motto. "Geen gespeelde emotie, zoek het van binnen en stop het in je dans". "Hoe lelijker, hoe mooier ik het vind". Dit waren een aantal van mijn quotes die ik regelmatig tijdens de lessen riep, in de hoop dat de dansers de buitenkant dan zouden loslaten en konden gaan dansen vanuit het hart.En nu, op papier probeer ik hetzelfde. Ik zoek naar woorden die echt zijn, die ik echt voel, precies zoals het is. Nu de kogel door de kerk is, de school gesloten en ik voorlopig geen danslessen meer zal geven, zoek ik andere manieren om mezelf uit te drukken, een compleet nieuwe weg, een onbekende weg. Ik ben verdrietig omdat ik iets aan het loslaten ben waar ik 17 jaar al mijn energie in heb gestoken, maar het is tijd. Het is volwassen genoeg om los te laten, het mag, en het kan. Een einde, maar ook een nieuw begin. Ondanks mijn twijfels voel ik me ook vrij en gemotiveerd. Het avontuur lonkt. Toen ik vorige week met mijn zoon over de rotsen langs de prachtige stranden van "El Cotillo" liep en me verwonderde over de kleuren van het water, de grillige vormen en de ruige zee, voelde ik me gelukkig. Ik was weer even dat meisje bovenop die berg in Australië waar ik in een vorig blog al eens over schreef (De kracht van de natuur), iets wat ik lange tijd niet heb gevoeld. Ineens is er ruimte in mijn hoofd en de toekomst die voor me ligt, is als een lege pagina die ik zelf opnieuw mag beschrijven. Een burn-out is niet makkelijk, daar ben ik inmiddels wel achter. De kleinste dingen kunnen me uit evenwicht brengen. Net als ik denk dat het beter gaat, word ik hardhandig teruggesmeten en moet ik weer een paar stappen terug doen. Toch is er iets in mij veranderd... Of misschien heb ik mezelf weer een beetje teruggevonden. Door het schrijven is me een hoop duidelijk geworden en dat wat ik eerst als zwakte zag, is nu misschien wel mijn kracht geworden. Bedankt Greet, the naked truth is mooi, soms hard, maar mooi...
"If you've never felt lost, if you haven't strayed so far away from normal that you almost didn't find your way back... Well then, you haven't lived yet.~Jordan Sarah Weatherhead - Author of "Naked Truth"
Burn-out, wave after wave...
Gisteren een mega terugslag. Ik was er al voor gewaarschuwd, maar dacht dat het mij niet zou overkomen. De tranenvloed was niet meer te stoppen en alles wat ik de laatste tijd heb opgebouwd, leek in één klap weggevaagd.Leek..., want hoewel ik me nog steeds fragiel voel, weet ik dat het alleen een terugslag is en dat ik gewoon weer verder kan. Net als de klappen van de golven bij mijn laatste surfles, die me genadeloos voor elke twee meter die ik vooruitkwam, weer één meter teruggooide. Het duurde langer, maar uiteindelijk kwam ik er toch.
"Mijn adem zit te hoog en ik wil het bijna opgeven. Mijn benen zijn verzuurd en mijn schouders verkrampt, maar het moment dat je je laat meevoeren door de golven en de wind is, als je ontspannen kan blijven staan, euforisch. Daar doe ik het voor.
Het was afzien die laatste surfdag en nu ik er op mijn bed over lig na te denken, lijken de afgelopen surfdagen op een metafoor voor het leven.De eerste dag stond in het teken van geduld: De houding en de techniek onder de knie krijgen; het wachten op de juiste golf; krachtig genoeg peddelen en dan ook nog de techniek in de juiste volgorde toepassen. Hier heb je geduld voor nodig en als dan alles samenkomt, word je beloond. Dan sta je!De tweede dag stond in het teken van oefening: Steeds opnieuw peddelen; wachten op de juiste golf en de bewegingen steeds vloeiender achter elkaar proberen uit te voeren. Als je eenmaal ontspannen kan blijven staan, dan kun je je laten meevoeren door de wind en de golven. Dezelfde golven waarvan je eerst dacht dat het onmogelijk zou zijn om er op te blijven staan.De derde dag stond in het teken van vertrouwen: De wind was harder; de zee een stuk ruiger en de golven hoger. Elke keer als ik met mijn plank een stuk naar voren liep, dan sloeg een golf me weer meedogenloos terug. Maar in plaats van boos te worden of het op te geven, bleef ik rustig en streed ik moedig door. Door de hoogte van de golven en mijn 1.60 cm, was het niet makkelijk om op de plank te komen, maar met een beetje hulp kon ik zelfs op de voor mij woeste, hoge golven enkele keren ontspannen staan.Het was zwaar, vooral die laatste keer. Net toen ik dacht het een beetje door te hebben, veranderden de omstandigheden. Dan is het de kunst om op jezelf en de zee te blijven vertrouwen: diep ademhalen en je laten meevoeren door de grillen van het water.Voor mij als controlefreak een ware beproeving. Buiten dat het surfen een metafoor kan zijn voor het leven, toonde het mij precies de situatie waar ik nu in zit. De eerste surfles als het begin van mijn burn-out, het niet (meer) kunnen blijven staan. De tweede les: Het apathisch niets doen en afwachten: wachten op een golf die je kunt surfen. De derde les: De hernieuwde opgedane energie en strijdlust om weer te gaan en te blijven staan: de golven die je omver duwen, maar waar je vol moed tegenin durft te gaan, omdat je weet dat je je vervolgens weer rustig mee kan laten meevoeren door de golven en de stroming.Ik ben er nog niet, maar er gloort licht aan de horizon. Zelfs nu ik me down voel, heb ik vertrouwen dat het goed komt en wacht ik rustig op de volgende surfbare golf.
Burn-out, lost and found
Ik ben begonnen met online therapie. Het vinden van een psycholoog in de buurt bleek geen makkelijke opgave. Lange wachttijden en soms zelfs onvriendelijke mailtjes retour. Een psychologe in Zwaag had wel tijd, in ieder geval om mijn mailtjes heel zorgvuldig en vriendelijk te beantwoorden. Omdat ik het autorijden nog steeds stressvol vind, doen we de eerste sessies online. Ik moest even aan het idee wennen, maar het bevalt me eigenlijk prima. Afgelopen maandag ben ik met de trein naar Hoorn gegaan, vanwege een afspraak met een haptotherapeut. Het voelt als een goede combinatie. Fysieke en mentale bewustwording... :-) Na jarenlang onzorgvuldig te zijn omgesprongen met mijn lichaam en geest kan ik wel wat hulp gebruiken. Ook geeft het me het gevoel dat ik iets doe en dat ik niet op de bank zit af te wachten tot alles vanzelf over gaat.Ik lees veel, iets waar ik me normaal gesproken alleen tijdens de vakantie tijd voor gun. Vooral reisverhalen zijn mijn favoriet. De reiskriebels zijn ondanks mijn burn-out talrijk aanwezig. Zo heb ik het plan opgevat om volgend jaar juni een pelgrimstocht te gaan maken. De Camino Frances naar Santiago de Compostela. Ruim 800 kilometer van Saint Jean Pied de Port in Frankrijk naar het noordwesten van Spanje. Te voet met een rugzak dwars door de Pyreneeën! Niets is natuurlijk zo veranderlijk als de mens, maar de gedachte dat ik deze reis zou kunnen gaan maken, geeft me wel kracht en focus.Vaak denk ik terug aan de tijd dat ik backpackte en hoe goed ik me toen voelde. Het was soms ook zwaar, denk aan tomaten en courgettes plukken onder zeer mensonvriendelijke omstandigheden, construction work, bed bugs, en bedden met doorgezakte bodems. Ik geloof dat ik in die tijd drie keer blut ben geweest waardoor ik een keer genoodzaakt was om op een bankje in het park te slapen, maar dat mocht de pret niet drukken. De vrijheid en de onbezorgdheid die je ervaart, als het enige bezit wat je hebt in een rugzak van negen kilo zit, is onvoorstelbaar. De ontmoetingen met gelijkgestemden along the way, het vertouwen dat je krijgt in jezelf, de grenzen die je verlegd, zijn allemaal dingen die je niet op school leert, maar die mij een rijk mens hebben gemaakt. Iets waar ik tot op de dag van vandaag nog steeds dankbaar voor ben. Solo reizen zorgt ervoor dat je vrienden wordt met jezelf, iets wat we in de huidige maatschappij vaak vergeten of misschien zelfs nooit geweest zijn.Ik realiseer me nu dat ik ook een lange tijd geen vrienden meer was met mezelf, maar moeder natuur schud je onherroepelijk wakker! En wakker ben ik, kan ik je vertellen! Het heeft even geduurd, maar het is gelukt ;-). Van nature ben ik nogal eigenwijs, koppig en volgens mijn moeder zelfs hardleers. Ik vraag me af van wie ik dat heb... :-P Dat je jezelf ergens onderweg (weer) bent verloren is geen fijne ontdekking. Vroeger gebeurde me dat nog al eens in relaties, dat ik na een jaar of in sommige gevallen langer ineens dacht: "Hoe ben ik hier beland en waar ben ik in godsnaam mee bezig." Voor velen vast herkenbaar.Lange tijd was Dans mijn beste vriend en Dans zorgde goed voor me. Dat wil zeggen, mentaal. Dans was als therapie voor me. Dans was alleen niet zo lief voor mijn lichaam. Ik verloor mezelf in Dans en daardoor luisterde ik niet meer goed naar mezelf. Ik liet Dans letterlijk over me heen lopen. Dans kwam altijd op de eerste plaats, zelfs als ik niet meer kon. Zelfs als mijn lichaam me vroeg te stoppen, ging ik toch door. Dans gaf me ook vleugels, adrenaline, endorfine, you name it en daardoor hield ik het zo lang vol. Niet dat Dans de oorzaak is van mijn burn-out, maar als je jezelf verliest en je jezelf niet meer beschouwd als beste vriend dan gaat het mis. Dans kun je in dit geval natuurlijk ook vervangen door: werk, je relatie, of iets anders waar je compleet in opgaat en daardoor jezelf vergeet.
"Sometimes we give so much thatwe end up losing ourselves
Mijn burn-out is een wake up call en ik heb het geaccepteerd. Je kunt niet alleen leven op mentale kracht en ook niet alleen op fysieke kracht. Er moet balans zijn. Die balans krijg je door weer te luisteren naar je lichaam, door zacht te zijn en door jezelf rust te gunnen. Geen gemakkelijke opgave, maar zeker de moeite waard. Langzaam word ik weer vriendjes met mezelf en dat bevalt me prima!