Toen ik van mijn moeder voor de allereerste keer naar de kapper mocht, in plaats van dat ze zelf mijn haar knipte, wilde ik per se zwarte krulletjes, net als Micheal Jackson. Toen mijn moeder concludeerde dat mijn haar daar niet geschikt voor was, was ik ontroostbaar. Immers, mijn oom Jan had ook een afro! Achteraf gezien was zijn afro niet zwart, maar peper en zout kleur, maar toch.
Mijn haar bleef dus blond en steil.
Ik hield van Boney-M en dus niet van ABBA. En mijn allereerste echte Barbie was een zwarte ballerina met een roze tutu. Eigenlijk heette ze geen Barbie, maar Cara volgens mij.
Ik dacht ook dat toen ik ouder werd, ik alles behalve racistisch zou zijn.
Ik merkte pas jaren later dat ik er toch ongemerkt racistische overtuigingen op na hield. Het overviel me toen ik ongeveer 15 jaar geleden aan een Afro, Amerikaanse vriend die in New York woont, probeerde uit te leggen hoe wij Sinterklaas vierden. Het ging ongeveer zo:
‘He ga je nog wat doen van het weekend?’
‘Ja, Sinterklaas vieren!’
‘Sinterklaas? Maar het is toch nog geen Kerst?’
‘Nee, Sinterklaas is een heel ander feest, met Black Piet!’
‘Black Piet?’
En toen kreeg ik een onbehagelijk gevoel en dacht ik ineens: hoe ga ik dit uitleggen zonder dat het racistisch overkomt.
‘Ik stuur je wel even een foto via de mail’
…
‘WTF? He looks like me!’
‘…Yeah, its kinda strange, I know …
Hij reageerde niet beledigd of boos, maar ik voelde me er niet goed over en vanaf dat moment besloot ik dat Zwarte Piet eigenlijk niet meer kon. Maar als ik er tegen anderen over begon, dan kreeg ik zoveel weerstand dat ik me er niet meer over durfde uit te spreken. En nu 15 jaar later, moet ik daar vaak aan denken en ben ik blij dat steeds meer mensen inzien dat het gewoon niet meer van deze tijd is. Dat verandering nodig is en dat we moeten strijden voor gelijke rechten. Gelijke rechten voor mensen met een andere kleur dan ik. Van de week zag ik een oud-leerling aan tafel bij M op NPO1 geloof ik. Ze zat daar en sprak zich uit over haar jeugd in DAT Dorp. Het dorp waar ze opgroeide en waar ze werd gediscrimineerd. In dat dorp woon ik ook en toen ze vertelde hoe ze soms is behandeld, schaamde ik me dat ik dat nooit geweten heb en daar niets aan heb kunnen doen. Maar als je er zelf geen last van hebt dan merk je het ook niet, dan denk je dat het allemaal wel meevalt.
Maar het valt niet mee.
Als het mee zou vallen dan gingen niet 5000 mensen met gevaar voor infectie op de Dam staan. Maar ze stonden daar! En ik voelde me trots, ook al was ik er niet bij. Ik dacht: dat kan dus ook gewoon in Nederland! Terwijl we misschien wel de grootste crisis ooit proberen te bestrijden is er toch ruimte en aandacht voor onze medemens.
Een burgemeester die naar mijn idee gedaan heeft wat juist was, door niet radicaal in te grijpen.
En nu concludeert een groep Nederlanders dat ze niet geschikt is als Burgemeester.
Maar misschien moeten we geduld hebben. En niet meteen teveel verwachten. Verandering kost tijd. Soms 15 jaar en soms generaties. Maar ik wil niet meer alleen maar toekijken, toekijken voelt als wegkijken. De verandering begint bij mij.